Pamiętajmy, że odpieluchowanie to jest naturalny etap rozwoju, który każdy z nas przejdzie. Każdy zdrowy człowiek nauczy się, w swoim czasie, korzystać z nocnika, a potem z toalety. 

Pytanie, tylko kiedy to nastąpi.

W kursie dostępnym na naszej platformie (znajdziesz go TU), Martyna Filipiak – psycholog dziecięcy rozgranicza gotowość dziecka na dwa aspekty: Gotowość fizjologiczna i gotowość psychologiczna.

Prześledźmy oba aspekty pokrótce. 

GOTOWOŚĆ FIZJOLOGICZNA

• Pierwszy czynnik dojrzałości organizmu do odpieluchowania to zwiększenie pojemności pęcherza. Możemy to zaobserwować w dość łatwy sposób, sprawdzając, jakie mamy przerwy w mikcjach, czyli epizodach oddawania moczu. Przyjmujemy, że stałe przerwy 2-3 godzinne oznaczają, że ta pojemność pęcherza się zwiększyła. Żeby to ocenić warto do tego pampersa trochę pozaglądać i dla ułatwienia zapisywać sobie, kiedy mniej więcej to sikanie następowało. Wtedy łatwo można zaobserwować wzorzec i zobaczyć, jakie długie są przerwy.

• Inny czynnik fizjologiczny mielinizacja ścieżek piramidowych do pęcherza, czyli wykształcenie odczuwania i świadomości wypróżniania. To zwykle wykształca się w wieku 12-18 miesięcy, przy czym oznaką tego odczuwania nie będzie od razu to, że dziecko będzie nas uprzedzić, że chce siku. W pierwszej kolejności pojawia się u dziecka zauważanie tego wypróżnienia. Dziecko zauważa, że zrobiło siku, że to siku jest w pieluszce i to jest pierwszy krok do tego, aby stwierdzić, że gotowość w tym zakresie się właśnie nam buduje.

• Czynnikiem fizjologicznych jest też rozwój mięśni odpowiedzialnych za wypróżnienie. To jest taki czynnik trudny do zaobserwowania. On daje się poznać zwykle w takich sytuacjach, kiedy mamy gotowość fizjologiczną bez gotowości psychologicznej i na przykład dziecko wstrzymuje siku na nocniku, a za moment oddaje z ulgą mocz do pieluszki. Albo wstrzymuje kupę i domaga się założenia pampersa, żeby to zrobić. Czyli wtedy, kiedy wiemy, że dziecko jest w stanie powstrzymywać mikcję czy defekację.

• Innym fizycznym aspektem gotowości fizycznej jest odczuwanie dyskomfortu, związanego z zabrudzeniem pieluszki. Mówię o tym na końcu, bo ten aspekt może mieć połączoną naturę – zarówno fizjologiczną, jak i psychologiczną. Z jednej strony ten dyskomfort może wynikać tylko z przyczyn fizycznych, czyli poczucie mokrej czy brudnej pieluszki, nieprzyjemny zapach, ciężkość tej pieluchy. 

GOTOWOŚĆ PSYCHOLOGICZNA

• znajomość pojęć i nazewnictwa, związanego z odpieluchowaniem. Dziecko musi znać takie pojęcia, jak siku, kupa, pielucha, nocnik, toaleta. Będą mu one potrzebne do tego, aby te czynności fizjologiczne rozpoznawać i sygnalizować.

• Czynnikiem gotowości psychologicznej dziecka jest też zdolność komunikowania swoich fizjologicznych potrzeb. Tak naprawdę nie chodzi tu o to, że dziecko musi od razu umieć komunikować, że chce mu się siku czy kupę. Bardziej chodzi o to, czy w ogóle potrafi odczytać różne sygnały z ciała i je zasygnalizować. Czy mówi, że jest głodne, że chce mu się pić, jest zmęczone, coś je boli. 

• Ostatni aspekt gotowości psychologicznej dziecka to otwartość i ciekawość wobec tematu odpieluchowania. Ja celowo pogrubiłam ten podpunkt w prezentacji, bo w moim odczuciu ma on ogromne znaczenie. Otwartość i ciekawość w bardzo dużej mierze decydują o tym, czy dziecko w ogóle będzie z nami współpracować przy tym odpieluchowaniu, czy podejmie z nami te próby. 

Co ważne nie zawsze zaobserwujemy wszystkie aspekty gotowości, nie wszystkie są konieczne, np. dziecko może się samo nie rozbierać i ubierać, ale robi to z naszą pomocą i jest już odpieluchowane. Natomiast otwartość to jest taki czynnik, bez którego nie ruszymy dalej. A jeśli będziemy naciskać przy jej braku to umęczymy zarówno dziecko, jak i siebie.

Chcesz poznać konkretne wskazówki co zrobić krok po kroku aby odpieluchowanie Twojego dziecka przebiegło sprawnie i przyjaźnie? Zajrzyj do kursu “Przyjazne pożegnanie z pieluchą” (KLIKNIJ TU) a zobaczysz, że można przejść przez ten proces szybko i w miłej atmosferze.